Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen cho biết hôm thứ sáu rằng mối lo ngại đang gia tăng về sự suy thoái kinh tế toàn cầu do năng lực sản xuất dư thừa của Trung Quốc, khiến vấn đề này trở thành trọng tâm chính trong bốn ngày họp kinh tế với các quan chức Trung Quốc.
Trong bài phát biểu trước khoảng 40 đại diện của phòng Thương mại Mỹ tại Quảng Châu, bà Yellen cho biết Trung Quốc quá lớn để xuất khẩu theo hướng tăng trưởng nhanh và sẽ được hưởng lợi bằng cách giảm năng lực công nghiệp dư thừa đang gây áp lực lên các nền kinh tế khác.
Phát biểu tại trung tâm xuất khẩu Quảng Châu phía nam Trung Quốc, nơi bà gặp Phó Thủ tướng Hà Lập Phong và Chủ tịch tỉnh Quảng Đông Vương VĨ Trung, bà Yellen cho biết: “Dư thừa công suất không phải là vấn đề mới, nhưng nó ngày càng nghiêm trọng hơn và chúng ta đang thấy những rủi ro mới nổi trong các lĩnh vực mới”.
Yellen và các quan chức khác trong chính quyền Biden ngày càng lo ngại về việc Trung Quốc sản xuất quá mức xe điện, tấm pin mặt trời, chất bán dẫn và các hàng hóa khác đang tràn vào thị trường toàn cầu trước nhu cầu sụt giảm ở thị trường nội địa Trung Quốc.
Bà nói rằng điều này không có lợi cho Trung Quốc và đang gây tổn hại cho các nhà sản xuất ở các nước khác, đồng thời thúc giục Bắc Kinh tránh xa đầu tư do nhà nước điều hành và quay trở lại các cải cách theo định hướng thị trường đã thúc đẩy tăng trưởng trong nhiều thập kỷ qua.
Hợp tác tài chính
Trong khi căng thẳng Trung-Mỹ về một loạt vấn đề ngày càng leo thang, bà Yellen nhấn mạnh các lĩnh vực cùng quan tâm trong cuộc đối thoại được đưa ra trong chuyến thăm đầu tiên của bà tới Trung Quốc vào tháng 7 năm ngoái, bao gồm chống biến đổi khí hậu và tài chính bất hợp pháp.
Bà cho biết một nhóm công tác tài chính đại diện cho cả hai bên đã và đang nghiên cứu các bước nhằm hạn chế rủi ro tài chính từ khả năng ngân hàng bị phá sản ở cả hai nền kinh tế.
Bà Yellen cho biết: “Chúng tôi đã tổ chức các cuộc trao đổi kỹ thuật giữa các bên, bao gồm cả cuộc diễn tập về cách chúng ta sẽ cùng nhau giải quyết sự phá sản của một ngân hàng lớn ở Mỹ hoặc ở Trung Quốc”, mà không cung cấp thêm chi tiết về kết quả của cuộc đánh giá đó.
Trung Quốc đã đặt mục tiêu tăng trưởng kinh tế đầy tham vọng là 5% vào năm 2024, một phần nhờ đầu tư nhiều hơn vào các lĩnh vực công nghệ cao mới khi nền kinh tế phải vật lộn để vượt qua khủng hoảng tài sản và nhu cầu tiêu dùng yếu. Tuy nhiên, nhiều nhà kinh tế cho rằng mô hình tăng trưởng của Trung Quốc cần một cuộc đại tu lớn để thúc đẩy tiêu dùng nội địa và giảm sự phụ thuộc nặng nề vào đầu tư truyền thống.
Yellen bắt đầu cuộc gặp vào thứ sáu với Hà Lập Phong bằng cách nói rằng hai nước cần trao đổi chặt chẽ về các vấn đề khó khăn như dư thừa công suất và các hạn chế kinh tế liên quan đến an ninh quốc gia.
Bà nói: “Đó là điều mà thế giới và người dân của chúng tôi mong đợi ở chúng tôi”.
Nền tảng thuế quan
Một số chuyên gia thương mại coi việc Mỹ ngày càng chỉ trích mô hình kinh tế dựa vào nợ, trợ cấp và tập trung vào sản xuất của Trung Quốc là bước khởi đầu hướng tới việc tăng thuế của Mỹ đối với xe điện và hàng hóa năng lượng sạch của Trung Quốc để bảo vệ ngành công nghiệp Mỹ.
Yellen đã tránh đưa ra bất kỳ mối đe dọa nào về các rào cản thương mại mới, nhưng cho biết trong chuyến hành trình tới Quảng Châu, bà sẽ không loại trừ nhiều hành động hơn để bảo vệ chuỗi cung ứng còn non trẻ của Mỹ đối với xe điện, pin, năng lượng mặt trời và các hàng hóa khác khỏi hàng nhập khẩu giá rẻ của Trung Quốc.
Bộ Tài chính không mong đợi một sự thay đổi lớn trong chính sách của Trung Quốc sau chuyến thăm của Yellen, nhưng các quan chức Mỹ tin rằng điều quan trọng là phải giải thích những rủi ro mà việc đầu tư quá mức vào một số lĩnh vực - và nhu cầu tiêu dùng tương đối yếu ở Trung Quốc - hiện hữu đối với cả nền kinh tế Trung Quốc và Mỹ.
Yellen cho biết hôm thứ sáu rằng một phần mục đích của chuyến đi của bà là củng cố mối quan hệ Mỹ-Trung có thể “chịu đựng được những cú sốc và hoàn cảnh đầy thách thức”.
Ngoài tình trạng dư thừa công suất của nhà máy, Yellen cũng cho biết bà sẽ nêu lên mối lo ngại về môi trường kinh doanh đang xấu đi ở Trung Quốc đối với các công ty nước ngoài, trích dẫn một cuộc khảo sát của AmCham cho thấy 1/3 công ty Mỹ ở Trung Quốc cho biết bị đối xử không công bằng so với các đối thủ cạnh tranh địa phương.
Bà nói: “Chúng bao gồm việc áp đặt các rào cản tiếp cận đối với các công ty nước ngoài và thực hiện hành động cưỡng chế đối với các công ty Mỹ”, đồng thời cho biết thêm rằng việc chấm dứt các hoạt động như vậy sẽ có lợi cho Trung Quốc.
Sự phản đối của truyền thông Trung Quốc
Truyền thông nhà nước Trung Quốc đã phản đối thông điệp dư thừa năng lực của Yellen, nói rằng đó là một ví dụ về tiêu chuẩn kép.
“Mặc dù về mặt kinh tế cơ bản, các sản phẩm dư thừa sẽ tự nhiên tìm kiếm thị trường ở nơi khác khi nhu cầu trong nước được đáp ứng và các quốc gia phương Tây đã làm điều đó trong nhiều thế kỷ, nhưng đối với Trung Quốc, nó trở thành một ‘vấn đề dư thừa’ đe dọa thế giới” China Daily nói
Các cuộc họp của Yellen, tiếp tục diễn ra tại Bắc Kinh từ thứ bảy đến thứ hai, diễn ra ngay sau khi các quan chức của Bộ Thương mại Mỹ và Bộ Thương mại Trung Quốc gặp nhau tại Washington vào thứ năm.
Quan chức hàng đầu của Mỹ trong các cuộc đàm phán đó, Thứ trưởng Thương mại Marisa Lago, cũng nêu lên “những lo ngại mạnh mẽ về tình trạng dư thừa công suất ngày càng tăng trong một loạt lĩnh vực công nghiệp của Trung Quốc”, Bộ Tài chính Mỹ cho biết trong một tuyên bố.
Thứ trưởng Bộ Thương mại Trung Quốc Vương Thụ Văn nêu lên mối lo ngại về thuế quan của Mỹ đối với hàng nhập khẩu, lệnh trừng phạt của Trung Quốc và điều mà ông gọi là cách đối xử không công bằng đối với các công ty Trung Quốc do các hạn chế quốc gia của Mỹ.
Theo một tuyên bố từ Bộ Thương mại, ông Wang cho biết: “Mối quan hệ kinh tế và thương mại giữa Trung Quốc và Mỹ sẽ là một lực lượng ổn định”.
Theo Reuters
Theo dõi tiếp các bài viết của chúng tôi tại www.finverse.vn