Có một điều chắc chắn là không có gì chắc chắn trên đời này cả. Chúng ta sống trong một thế giới biến động không ngừng và nhanh chóng. Những người sinh vào năm 1884 có khả năng là ông bà của những người còn sống được sinh ra vào thời của những phát minh ô tô, đèn điện, radio, máy bay, truyền hình, vũ khí hạt nhân, internet, điện thoại di động và máy bay không người lái. Thế giới những năm 1880s chỉ tầm khoảng 1 tỷ và không ai có thể ngờ rằng dân số thế giới năm 2020 đã đạt ngưỡng hơn 7,7 tỷ người.
Thế giới từng thay đổi rất nhanh chóng trong vòng vài trăm, vài chục năm nhưng tốc độ này hiện nay được tính theo vài tháng. Thiên nga đen xuất hiện ngày càng dày đặc, những biến cố lớn trong lịch sử nhân loại xuất hiện ngày càng sát nhau. Hoa Kỳ sụp đổ vào năm 2007 – 2008 đã gây ra cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu. Ngòi nổ Brexit vào năm 2016. Chiến tranh thương mại Mỹ – Trung Quốc năm 2018. Và gần đây nhất là sự kiện đại dịch Covid-19 đầu năm 2020. Những giả định thông thường về tương lai không còn được giữ vững. Những thay đổi rất lớn trong nền kinh tế, tự nhiên và xã hội đang diễn ra, dù là do con người lựa chọn hay vì những thế lực nằm ngoài tầm kiểm soát.
Những sự kiện này không ai có thể dự đoán được khi nào sẽ diễn ra và ảnh hưởng của chúng là lớn đến nào. Đó là rủi ro mang tính hệ thống và không thể phòng tránh. Cách duy nhất là thích nghi và trở thành những cá thể không bị “chọn lọc tự nhiên” đào thải. Như cách số lượng lớn những người sống thời Trung cổ thoát khỏi được nguy cơ tử vong do “Cái chất đen bằng cách tự cô lập mình. Luôn luôn tồn tại những cách thức giúp bạn vượt qua khó khăn chung.
Tại Việt Nam, theo dự đoán của những chuyên gia thì dịch Covid-19 sẽ tạo nên hàng trăm ngàn hay thậm chí hàng triệu người lâm vào cảnh thất nghiệp. Họ sẽ đi đâu khi không được làm những công việc văn phòng quen thuộc? Dĩ nhiên là những công việc thấp hơn vị trí mà họ “đã từng”, thậm chí là công việc lao động tay chân bán sức lấy thu nhập. Như trong bộ phim Fun with Dick and Jane” của danh hài Jim Carrey nói lên những cảnh cùng cực khi bị mất việc, dù kiêu hãnh đến đâu thì bắt buộc phải thích nghi với hoàn cảnh. Nếu chần chừ không chịu thích nghi, hoàn cảnh sẽ còn bi đát hơn nữa. Chậm một bước, những người khác thích nghi nhanh hơn bạn sẽ làm cho hoàn cảnh của bạn khó khăn hơn gấp bội.
Để có thể thích nghi, chuẩn bị tốt là điều tối quan trọng. Nếu được chuẩn bị tốt, bạn không những tự tin hơn mà còn có khả năng nắm bắt những cơ hội trong tương lai. Thời kỳ đình trệ do dịch bệnh cũng là một cơ hội để bạn chuẩn bị bước vào giai đoạn bùng nổ sau dịch. Hãy trang bị cho mình những kỹ năng cần thiết để dễ dàng thích nghi trong nhiều hoàn cảnh. Những kỹ năng quan trọng mà có thể áp dụng trong nhiều hoàn cảnh bao gồm:
– Kỹ năng quản lý bản thân
– Kỹ năng làm việc cùng con người
– Kỹ năng nhìn nhận khách quan và tư duy tích cực
– Kỹ năng giải quyết vấn đề
– Kỹ năng ra quyết định
– Kỹ năng sáng tạo
Và để có thể thích ứng, hãy trở nên uyển chuyển. Bạn cần tập thói quen suy nghĩ rằng trên đời chuyện gì cũng có thể xảy ra. Do đó, hãy lập thật nhiều phương án dự phòng và thận trọng trong mọi trường hợp để hạn chế tối đa những rủi ro có thể gặp phải. Ngoài ra, nếu khó khăn bất ngờ ập đến hãy uyển chuyển để giải quyết theo tình hunh2 thực tế chứ không nền cứng ngắc theo một khuôn khổ định sẵn.
Hãy là dòng nước chứ đừng làm tảng đá. Đá thì cứng đấy nhưng vì vậy sẽ bị gió và nước mài mòn theo thời gian. Nước thì uyển chuyển, linh hoạt, không cố định nhưng rất bền vững, khi di chuyển thành dòng thì có thể tạo nên sức mạnh phá hủy cả những tảng đá cứng nhất. Khi thuận theo nghịch cảnh, bạn sẽ có sức mạnh để thích nghi và sống sót.
Theo Dương Xuân Phi
Theo dõi tiếp các bài viết của chúng tôi tại www.mastertraders.vn