Một chiến lược lấy cảm hứng từ Nhật Bản, nhằm tối ưu hóa lợi nhuận cho cổ đông, cải thiện quản trị doanh nghiệp và nâng cao định giá thị trường, đang lan tỏa nhanh chóng trên khắp châu Á.
Từ Seoul đến New Delhi, các chính phủ và cơ quan quản lý đang áp dụng các phiên bản riêng của họ, dựa trên mô hình cải cách kéo dài một thập kỷ của Nhật Bản. Chính những cải cách này đã góp phần đưa chỉ số chuẩn của Nhật đạt đỉnh kỷ lục trong năm nay. Dù có sự khác biệt, các sáng kiến này thường được gắn chung dưới thuật ngữ do Hàn Quốc khởi xướng: “Value Up”.
Thời điểm triển khai những chính sách này dường như rất thuận lợi cho các nhà đầu tư. Với việc Donald Trump vừa giành chiến thắng trong cuộc bầu cử cùng các chính sách thương mại cứng rắn của ông, tăng trưởng kinh tế và lợi nhuận doanh nghiệp tại châu Á đang đứng trước nguy cơ bị tổn hại. Tuy nhiên, có những tín hiệu tích cực cho thấy chiến lược “Value Up” có thể giúp giảm thiểu những tác động tiêu cực này.
“Khi tôi thảo luận với khách hàng, tôi luôn nhấn mạnh rằng có năm chủ đề chính ở châu Á, và một trong số đó là cải cách doanh nghiệp để gia tăng lợi nhuận cho cổ đông,” Sat Duhra, nhà quản lý quỹ tại Janus Henderson Investors ở Singapore, chia sẻ. Ông hiện đang quản lý 1 tỷ USD và tin rằng: “Đây là yếu tố quan trọng có thể hỗ trợ cho thị trường châu Á.”
Làn sóng “Value Up” này có khởi nguồn từ các nỗ lực cải thiện quản trị doanh nghiệp tại Nhật Bản cách đây hơn một thập kỷ. Dù ban đầu không đạt được thành công rõ ràng, sự chú ý của các nhà đầu tư đã tăng lên vào năm 2022, khi Sở Giao dịch Chứng khoán Tokyo tích cực thúc đẩy các công ty nâng cao lợi nhuận cho cổ đông thông qua nhiều biện pháp cụ thể.
Đến năm 2024, các doanh nghiệp Nhật Bản đã bắt đầu chuyển nhiều tiền mặt hơn cho cổ đông, gia tăng sự hiện diện của phụ nữ trong hội đồng quản trị, hợp tác tích cực hơn với các nhà đầu tư hoạt động và cắt giảm các mối quan hệ cổ phần chéo phức tạp. Chỉ số Nikkei 225 cuối cùng đã đạt mức cao kỷ lục vào tháng 3, đánh dấu sự thoát khỏi giai đoạn trì trệ kéo dài ba thập kỷ.
Vào tháng 2 năm nay, Hàn Quốc đã ra mắt chương trình “Tăng giá trị doanh nghiệp” nhằm học hỏi từ thành công của Nhật Bản và giải quyết vấn đề “chiết khấu Hàn Quốc” – hiện tượng các công ty trong nước bị định giá thấp hơn so với các đối thủ toàn cầu trong cùng ngành.
Song song đó, các cơ quan quản lý Trung Quốc đã ban hành hướng dẫn vào tháng này để nâng cao giá trị doanh nghiệp, trong khi các cơ quan chức năng tại Ấn Độ yêu cầu các doanh nghiệp nhà nước (SOE) tăng cường chi trả cổ tức. Singapore, Malaysia và Thái Lan cũng đang xem xét các sáng kiến tương tự.
Vikas Pershad, nhà quản lý quỹ tại M&G Investments Singapore, nhận định rằng các cải cách này là "sáng kiến kịp thời từ các cơ quan quản lý" và tin rằng việc gia tăng quy định có thể mang lại hiệu quả tích cực. Ông cũng đã đưa vấn đề này vào các cuộc thảo luận với khách hàng của mình.
Nhìn lại, nhu cầu cải cách lớn trong cách các công ty châu Á xử lý lợi nhuận cho cổ đông trở nên rõ ràng hơn. Mặc dù chỉ số MSCI châu Á đã tăng 30% từ cuối năm 2014, nhưng con số này vẫn còn khá khiêm tốn so với mức tăng 190% của S&P 500 trong cùng kỳ.
Một ví dụ điển hình về cải cách doanh nghiệp thành công trong khu vực là chiến lược cải tổ doanh nghiệp nhà nước của Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi. Kể từ khi triển khai vào năm 2019, các cải cách này đã giúp tăng chi trả cổ tức và thu nhập, đồng thời nâng cao thị phần của các doanh nghiệp nhà nước trong tổng vốn hóa thị trường Ấn Độ, đạt mức cao nhất trong sáu năm.
Ở một số khu vực khác, kết quả ban đầu của chiến lược “tăng giá trị” có vẻ không ấn tượng bằng.
Chỉ số Kospi của Hàn Quốc đã giảm hơn 7% trong năm nay, mặc dù các nhà chức trách đã thực hiện các biện pháp nhằm tăng lợi nhuận cho cổ đông. Bên cạnh đó, chỉ số Korea Value-up, theo dõi các công ty thực hiện "thực hành tốt nhất" trong việc sử dụng vốn, cũng đã giảm khoảng 5% kể từ khi được giới thiệu hai tháng trước.
Duhra từ Janus Henderson cho biết: "Một số thị trường có thể thực hiện chiến lược này hiệu quả, nhưng ở các nơi khác, điều này chưa chắc sẽ thu hút dòng vốn." Đối với những quốc gia nhỏ hơn, ông cho rằng "nó giống như một nỗ lực tuyệt vọng."
Duhra cũng nói thêm: “Không phải vì thị trường không hoạt động như những nơi khác mà họ sẽ tìm cách thu hút sự quan tâm của nhà đầu tư.”
Tuy nhiên, một số nhà quản lý quỹ vẫn tìm thấy cơ hội trong chiến lược "tăng giá trị."
Vicki Chi, nhà quản lý tiền tệ cho cổ phiếu châu Á tại Robeco ở Hồng Kông, chia sẻ: “Điều quan trọng là các nhà đầu tư phải chú ý và tìm kiếm những cơ hội này, vì ngoài yếu tố vĩ mô, chúng ta đang nói về những công ty có thể tạo ra thu nhập và cải thiện lợi nhuận.” Bà cho biết công ty của mình vẫn tích cực tìm kiếm và tiếp tục đầu tư vào những cơ hội này.
Tại Singapore, nơi chính phủ đã thành lập một nhóm công tác để xem xét cách thức thúc đẩy định giá thị trường, SGMC Capital lạc quan về tiềm năng dài hạn của các sáng kiến "tăng giá trị". Chỉ số Straits Times đã tăng hơn 15% trong năm nay, vượt qua chỉ số chuẩn của khu vực và tiến sát mức cao kỷ lục.
Mohit Mirpuri, một nhà quản lý quỹ tại SGMC Capital, nhận định: “Những sáng kiến này có thể giúp khai thác giá trị tiềm ẩn, khuyến khích các công ty giảm khoảng cách giá trị trên bảng cân đối kế toán, đồng thời thể hiện cam kết mạnh mẽ với hiệu quả thị trường và niềm tin của nhà đầu tư.”
Tiến Sơn
Theo dõi tiếp các bài viết của chúng tôi tại
Comments